الماس خام و معیارهای ارزش گذاری آن +۱۰ معدن الماس خام فعال جهان

در این مقاله سعی بر آن نموده ایم اطلاعات نسبتا کاملی را درباره الماس خام، ویژگی ها، شرایط تشکیل آن در درون زمین، چگونگی پدیدار شدن این سنگ های ارزشمند بر روی سطح زمین، انواع معدن الماس و چگونگی استخراج الماس خام از دل سنگ ها گرداوری نماییم. همچنین اطلاعاتی از معیار های قیمت گذاری و ارزش گذاری این گوهر از دیگر انواع آن، منابع و معادن این سنگ ارزشمند در قرون گذشته و ۱۰ معدن بزرگ و فعال در جهان مطرح شده است. همراه شرف آنلاین باشید…

الماس خام

نام الماس از کلمه یونانی «آداماس» adamas به معنای تغییر ناپذیر یا فنا ناپذیر آمده است. این سنگ سخت‌تر از هر سنگ دیگری هست که شناخته شده است. نمونه های ریز و کوچک را بر روی ابزارهایی به منظور بریدن یا سوراخ کردن سنگ‌های سخت و فلزات نصب می‌کنند. نمونه های درشت را تراش می دهند و در جواهرآلات از آن ها استفاده می کنند. الماس (rough diamond) خام را پیش از آن که به صورت جواهر درآید، تراش می دهند و پرداخت می‌کنند. تراش و پرداخت در درخشندگی و زیبایی آن تأثیر بسیاری دارد. طبیعت این سنگ ارزشمند نیز سرد و خشک می باشد همچنین جالب است بدانید که جز با سرب شکسته نمی شود.

درصد عمده الماس‌ تا چندین قرن از معدن الماس هندوستان استخراج می شد، ولی اکنون بزرگترین معادن در قاره آفریقا می باشد. انواع الماس‌ خام آفریقا در نوعی تخته سنگ به نام «زمین آبی» یافت می‌شود. تخته سنگ را از عمق زمین استخراج و خرد می کنند. سپس آن را به وسیله دستگاهی با گل و لای مخلوط می‌کنند. این گوهر سخت‌تر از آن می باشد که ماشین‌های خردکننده بتوانند به آن آسیبی وارد کنند. سپس گل و لای و سنگ خردشده را با آب شستشو می‌دهند تا تکه های آن ته‌نشین گردد.

واحد سنجش وزن این گوهر قیراط می باشد، وزن یک سنگ یک قیراطی تا حدودی برای یک حلقه انگشتری در اندازه ای مناسب می باشد؛ ولی تقریباً ۵۰۰۰ قیراط لازم است تا وزنی برابر با یک کیلوگرم به دست آید. برای به دست آوردن تنها ۵ گرم الماس خام می بایست به میزان هزار (۱۰۰۰) کیلو گرم استخراج معدن داشته باشید که تنها ۲۰% ذرصد آن کیفیت لازم برای استفاده در جواهرآلات را دارند و مابقی آن در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد، مخصوصا در صنایع شیشه بری، حفاری و دستگاه های برنده و تراشکاری وحتی در خود معدن الماس مورد استفاده می گردد.

شرایط تشکیل

الماس های خام در حدود ۱۶۰ کیلو متری زیر پوسته زمین، درون سنگ های مذاب (گوشته زمین) شکل می گیرند در این بخش از زمین، فشار و حرارت به قدری زیاد می باشد که فرآیند شکل گیری رشته های به هم پیوسته اتم ها می تواند صورت پذیرد. حداقل شرایط این فرآیند، دمای ۴۰۰ درجه سانتی گراد درون گوشته زمین با  فشار ۳۰ هزار اتمسفر می باشد. این شرایط در عمق ۱۵۰ کیلو متری زمین برای تولید مهیا است. فعالیت های قوی گدازه ای، این سنگ ها را همراه با خود به سطح زمین می آورند.

علاوه بر معدن الماس در بستر بعضی از رودخانه ها نیز می توان این گوهر را پیدا کرد این مناطق به نواحی الماس آبرفتی شناخته می شود. که منشا آن ها نیز مجرای کیمبرلیت می باشد. به سبب فعالیت های جغرافیایی موجب شده که مواد مذاب درون زمین از مکان خود حرکت کنند و به سطح زمین انتقال یابند. امروزه در کشورهای برزیل، روسیه، استرالیا، برونئی و برخی کشور های آفریقایی مانند آفریقای جنوبی و کنگو، معادن استخراج در حال فعالیت می باشند. الماس خامی که از این معادن استخراج می گردد، سطحی ناهموار و خشن دارد و برای آنکه در زمینه جواهرآلات مورد استفاده قرار گیرد و خواص سنگ الماس را داشته باشد بایست تراش خورده و صیقل داده شود تا به یک یا چند قطعه جواهر با ارزش تبدیل شود.

معادن سنگ الماس در گذشته

اگر از ابتدا نگاه کنیم هندوستان بزرگ ترین معدن الماس دنیا را داشته است. تخمین زده می شود که حدود ۱۲ میلیون قیراط از معادن آن استخراج شده باشد اما معادن هندوستان تا سال ۱۸۶۶ فعال بوده اند و امروزه تنها یک معدن الماس در پانا در ایالت مادیاپرداشت فعال می باشد. از آن سال به بعد معادن جدیدی در آفریقای جنوبی کشف شد و آن را تبدیل به سومین منطقه دارای معادن عمده کرد.

برزیل نیز دومین کشور عمده تولید کننده الماس خام از نیمه اول قرن هجدهم بوده است. اواخر سال ۱۷۲۹ چندین معدن پلاسر (نقاطی که  این گوهر در سنگریزه های آنیافت می شود) در شرق برزیل و در مجاورت شهری به نام Teune که بعدها به “diamond city” تغییر نام یافت کشف شد. در سال ۱۸۴۴ معادن غنی در استان باهایا در شمال برزیل کشف شد و در طی ۱۲۰ سال حدود ۱۰٫۱۷ میلیون قیراط استخراج گردید که درمیان آنها چندین نمونه بسیار درشت (بالا تر از ۱۰۰ قیراط) وجود داشت. البته در سیبری روسیه از چند دهه قبل به دومین تولید کننده این سنگ بعد از آمریکا تبدیل گردیده است.

معیار های ارزش گذاری و قیمت گذاری الماس

زیبایی این گوهر بسته به معیار های مختلفی دارد. الماس های خام معیوب و ریز را معمولاً در مصارف صنعتی مانند دریل ها و یا در تراش و برش مورد استفاده قرار می دهند. ۴ معیار مهم زیبایی و قیمت گذاری آن به شرح زیر است:

۱- برش : ارزش و زیبایی این گوهر به چگونگی برش آن بر می گردد بهترین شیوه برش به صورت برلیان می باشد که زیبایی و ارزش بالایی پیدا می کند.

۲- صافی : به ترک ها و ناخالصی ها موجود بر روی سنگ الماس خام که از معدن الماس استخراج می شود بر می گردد. در راستای یک صفحه ترک یا بریدگی این سنگ از یک تیغه فسفر-برنز که با سرعت ۱۵ هزار دور در دقیقه می چرخد استفاده می شود. همچنین از لیزر نیز در این عملیات استفاده می گردد.

۳- قیراط : قیراط واحد وزن این نگین است که نسبت آن به گرم یک به پنج می باشد. هرچه وزن اینگوهر بالاتر باشد قیمت آن تصادعدی بیشتر می شود.

۴- رنگ : بسته به معدن الماس خام که از آن استخراج می شود رنگ از سفید یخی شروع می گردد به زرد روشن ( نوع گران قیمت ) و حتی به رنگ های قرمز، صورتی،بنفش و سبز تیره و نهایتا به رنگ سیاه ختم می گردد.

دیگر معیارهای ارزیابی این گوهر : درخشندگی (تلالو)، شفافیت و پراکنندگی نور می باشد، الماسی که صد در صد کربن داشته و ناخالصی نداشته باشد، کاملا شفاف و درخشان خواهد بود اما به طور معمولاً عناصر دیگری نیز دارند که بر رنگ آنان تاثیر می گذارند. برای دانستن قیمت دقیق تر لطفا مقاله قیمت هر گرم (قیراط) الماس به دلار و تومان را مطالعه نمایید.

۱۰ معدن الماس بزرگ در جهان

۱۰ معدن بزرگ الماس جهان که در ادامه آورده ایم، سالانه بیش از یک میلیارد قیراط الماس خام یا تراش نخورده را روانه بازارها و تجارت سنگ در سراسر جهان می‌کنند که مهم‌ترین این معادن در روسیه و جنوب افریقا احداث شده اند.

۱- بزرگترین معدن الماس خام روباز در جهان در شرق سیبری احداث شده است که دومین گودال بزرگ جهان می باشد که اکنون غیرفعال است. عمق آن حدودا ۵۲۵ متر و قطر آن حدود ۱۲۰۰ متر تخمین زده اند. پرواز بر فراز این معدن برای هلیکوپترها ممنوع است. علت آن حوادث متعددی می باشد که به سبب جریان هوای رو به پایین در قسمت فوقانی معدن ایجاد می شود که ممکن است در نهایت منجر به سقوط هلیکوپترها شود.

۲- معدن الماس «جوبلی»، در منطقه یاکوتیا در روسیه است که شروع فعالیت آن به سال ۱۹۸۶ میلادی برمی‌گردد و حجم ذخایر ثبت شده قابل بهره‌برداری از این معدن بیش از ۱۵۳میلیون قیراط می باشد، به اضافه ۵۱ میلیون قیراط ذخایر احتمالی که برای این معدن تصور می شود. مالک آن شرکت دولتی معادن روسیه به نام آلروسا می باشد.

۳- معدن الماس «اوداچنی» نیز مانند جوبلی در منطقه یاکوتیا در روسیه قرار دارد و سومین معدن ثبت شده بزرگ دنیا می باشد. این معدن ۱۵۲میلیون قیراط ذخایر قابل بهره‌برداری را دارا می باشد و از سال ۲۰۱۳ میلادی تاکنون سالانه ۱۰میلیون قیراط  الماس خام از آن استخراج می شود و تا ۳۰ سال آینده هم قابلیت بهره‌برداری دارد. اوداچنی نیز زیر مجموعه شرکت دولتی آلروسا می باشد.

۴- «میر» چهارمین معدن بزرگ دنیا نیز در روسیه است که حجم ذخایر براورده شده آن ۱۴۱میلیون قیراط می باشد. در حال حاضر سالانه ۱میلیون قیراط الماس خام از این معدن استخراج می گردد. مالکیت این معدن نیز جز اموال دولت روسیه می باشد.

۵- پنجمین معدن الماس بزرگ در جهان، معدن «آرگایل» در منطقه کیمبرلی در استرالیای غربی می باشد و منابع موجود در آن (۶۷میلیون تن با عیار ۲/۱ قیراط در هر تن) می باشد. تاکنون۷۹۱میلیون قیراط  از این معدن استخراج شده است و براورد شده که تا سال ۲۰۲۰ میلادی استخراج از آن ادامه داشته باشد. مالک آرگایل، شرکت ریوتینتو، یکی از شکت های بزرگ استخراج معادن و فلزات استرالیا می باشد.

۶- معدن الماس خام «کاتوکا» واقع در آفریقا می باشد که در منطقه سائوریمو در کشور آنگولا قرار گرفته است، حجم منابع تخمین زده شده برای این معدن جهت بهره برداری ۱۳۰ میلیون قیراط و عمر براورد شده آن برای ۳۰سال می باشد. اتحادیه معادن کاتوکا، شرکت دولتی آنگولا، دولت چین، شرکت نفتی سونانگول، شرکت بزرگ نفتی برزیلی اودبرخت و شرکت دولتی آلروسای روسیه در مجموع مالکیت کاتوکا را در اختیار دارند. ۷۰ درصد الماس خامی که آنگولا بدست می آید، از این معدن استخراج می شود.

۷- دیگر معدن الماس بزرگ و فعال معدنی واقع در ایالت لیمپوپو در افریقای جنوبی به نام «ونتیا» می باشد، حجم ذخایر تخمین زده شده و قابل استخراج از آن ۱۰۲میلیون قیراط و عمر مفید بهره‌برداری از آن ۲۰سال می باشد. دی‌بِرز ککارتلی از شرکت‌های معتبر در زمینه استخراج، فرآوری و تجارت الماس خام و تراش خورده آن در دنیاست که مالک این معدن می باشد.

۸- معدنی به نام گِریب که هشتمین معدن الماس خام بزرگ جهان واقع در روسیه می باشد و میزان ذخایر براورد شده این معدن به بیش از ۹۸ میلیون قیراط می رسد. فرایند استخراج از این معدن از ۳سال پیش آغاز شده و مالک آن لوک‌اویل شرکت نفتی بزرگ روسیه است.

۹- در جنوب آفریقا در کشور بوتسوانا معدن الماس «جونانگ» قرار دارد که از نظر حجم ذخایر در رتبه نهم می باشد که از نظر ارزش، دارای غنی‌ترین سنگ‌های معدنی و خام در دنیا می باشد. منابع ارزیابی شده آن ۸۸/۳ میلیون قیراط براورد شده که شامل ۷۰/۱ میلیون تن عیار ۱/۲۶ قیراط در هر تن می‌باشد. مالکان این معدن دو شرکت دولتی بوتسوانا و شرکت دی‌بِرز می باشند.

۱۰- درنهایت، مجموع ده‌گانه معادن بزرگ در دنیا، معدن الماس خام «باشوبینس‌کایا» واقع در یاکوتیای روسیه می باشد و امسال ۲۰۱۹میلادی  پنجمین سالی است که بهره‌برداری از این معدن آغاز شده و پیش‌بینی می‌شود تا ۷۰میلیون قیراط ظرفیت استخراج این سنگ ارزشمند را داشته باشد و در حدود ۱/۵میلیون قیراط در هر سال تا بیش از ۴۰ سال آینده تولید داشته باشد، مالک این معدن تازه احداث شده نیز مانند سایر معادن استخراج کشور، دولت این کشور می باشد.

معروف‌ترین الماس‌های کشف شده از معادن

۱- کولینان ۱ با وزن ۵۳۰/۲۰ قیراط که در برج لندن نگهداری می شود که به ستاره آفریقا نیز معروف می باشد.

۲- الماس کوه نور با وزنی حدود ۱۸۶ قیراط که در تاج ملکه الیزابت انگلستان قرار دارد و در برج لندن نگهداری می شود.

۳-جوبیلی طلائی (The Golden Jubilee): الماس زرد جوبیلیاین برلیان یا بزرگترین الماس خامی که تراشیده شده است می باشد که به رنگ زرد – قهوه ای آتشین با وزنی معادل ۵۴۵٫۶۷ قیراط دارا می باشد.

درباره سنگ مادر الماس خام بیشتر بدانیم

بزرگترین و مشهورترین معدن الماس مخروطی یافته شده آتشفشانی به نام معدن کیمبرلیت نامگذاری شده که از ۱۸۷۱ تا ۱۹۰۸ میلادی بدون استفاده از ماشین آلات به طریق ابتدایی مورد بهره برداری قرار گرفته است. استخراج مواد از این مخروط عظیم آتشفشانی باعث بوجود آمدن حفره بسیار بزرگی در زمین گردید که به آن اصطلاحا بزرگترین حفره ایجاد شده توسط بشر می گویند! قطر دهانه حفره در سطح زمین ۴۶۰ متر و عمق آن ۱۰۷۰ متر است و روباز می باشد. از این معدن نزدیک به ۱۴٫۵ میلیون قیراط استخراج شده است.

تا سال ۱۸۷۶ تصور عامه این بود که این گوهر ها فقط در لابلای مواد تخریب شده هستند و از این حقیقت که کیمیرلیت (Kimbrelite) یا همان (سنگ مادر) با مخروطه های آتشفشانی همراه است غافل بودند. این واقعیت کمک بزرگی بود برای زمین شناسان و مهندسین اکتشاف در یافتن معادن الماس در سرار جهان مانند تانزانیا، بوتسوانا، آنگولا نامبیا، آفریقای غربی، استرالیا و کانادا، ایالات متحده، روسیه و ونزوئلا.

در بستر بعضی رودخانه ها نیز الماس خام یافت می شود این مناطق خاص را نواحی الماس آبرفتی نام نهادند. در واقع منشا آن ها نیز همان مجرای کیمبرلیت بوده است، ولی مجموعه ای از فعالیت های جغرافیایی موجب شد آنها از مکان خود حرکت کنند و به سطح زمین برسند. امروزه در کشورهای استرالیا، برونئی، برزیل، روسیه و برخی کشور های آفریقایی مانند آفریقای جنوبی و کنگو معدن الماس مشغول به کار است. سنگی که از معدن به دست می آید، سطحی ناهموار و خشن دارد و برای تبدیل شدن به یک یا چند قطعه جواهر با ارزش باید بریده شده و صیقل داده شود .